Tòa có được hủy quyết định cưỡng chế?

Mới đây, TAND quận 2, TP.HCM đã tuyên hủy một quyết định cưỡng chế kê biên của Chi cục Thi hành án dân sự (THADS) quận 2. Cho rằng phán quyết này của tòa trái với quy định của pháp luật nên Chi cục THADS quận 2 đã kháng cáo, đề nghị cấp phúc thẩm xem xét lại.

Nguyên nhân là giữa năm 2012, bà Thái Mộng Minh (quận 2) cho bà Trương Thị Lệ vay 450 triệu đồng. Do bà Lệ không trả nợ đúng hạn nên bà Minh khởi kiện ra tòa. Tháng 4-2013, TAND quận 2 xử sơ thẩm, tuyên gia đình bà Lệ phải trả cho bà Minh hơn 470 triệu đồng. Sau đó bà Lệ kháng cáo, VKSND quận 2 cũng kháng nghị.

Khi TAND TP.HCM chưa xử phúc thẩm, bà Lệ đem bán căn nhà của mình (là tài sản duy nhất) cho ông Đinh Văn Thành. Ông Thành đem căn nhà này thế chấp cho ngân hàng.

Bà Thái Mộng Minh cho rằng với  phán quyết của tòa, bà khó mà  được thi hành án. Ảnh: N.NGA

Bán xong nhà, dù kháng cáo nhưng bà Lệ không tham gia phiên tòa phúc thẩm. Tháng 7-2013, TAND TP.HCM phải đình chỉ xét xử phúc thẩm đối với phần kháng cáo của bà Lệ. Tòa ghi nhận sự tự nguyện của bà Minh không tính lãi suất đối với bà Lệ, từ đó tuyên buộc bà Lệ trả 450 triệu đồng.

Bà Lệ không dùng số tiền bán nhà để trả nợ cho bà Minh nên cuối tháng 10-2013, Chi cục THADS quận 2 ra Quyết định số 07 cưỡng chế kê biên căn nhà mà bà Lệ đã bán cho ông Thành. Ông Thành không đồng ý quyết định cưỡng chế này nên đã khiếu nại tới chi cục trưởng và cục trưởng Cục THADS TP.HCM nhưng đều bị bác đơn. ông Thành bèn khởi kiện bà Lệ ra tòa.

Xử sơ thẩm ngày 21-9, TAND quận 2 nhận định quyết định cưỡng chế kê biên tài sản không phải là đối tượng khởi kiện trong vụ án dân sự. Tuy nhiên, quyết định của cơ quan THA ban hành sau thời điểm bà Lệ bán nhà cho ông Thành. Mặt khác, ông Thành cũng không biết bà Lệ bán căn nhà trên là để tẩu tán tài sản, trốn nghĩa vụ trả nợ cho bà Minh. Từ đó, TAND quận 2 áp dụng Điều 34 BLTTDS 2015 tuyên hủy quyết định cưỡng chế kê biên căn nhà trên của cơ quan THA và công nhận căn nhà thuộc quyền sở hữu của ông Thành.

Bà Minh kháng cáo bản án này.

Trao đổi với PV, ông Tạ Đức Ngăn, Chi cục trưởng Chi cục THADS quận 2, nói: “Ngành chúng tôi là ngành dọc, nếu cho rằng quyết định của chi cục ban hành sai thì đã có cấp trên là Cục THADS TP.HCM giải quyết. Trước đó, ông Thành từng khiếu nại quyết định kê biên cưỡng chế nhưng đã bị Cục THADS TP bác đơn. Nếu tòa công nhận căn nhà thuộc quyền sở hữu của người thứ ba (người mua tài sản là ông Thành) thì tự động chúng tôi sẽ hủy quyết định cưỡng chế kê biên. Còn ở đây, tòa tuyên hủy quyết định kê biên của chúng tôi là sai thẩm quyền, chúng tôi đã kháng cáo bản án rồi”.

Nhận định về phán quyết của TAND quận 2, một thẩm phán chuyên xử án dân sự TAND TP.HCM nói HĐXX áp dụng Điều 34 BLTTDS 2015 để cho rằng quyết định cưỡng chế kê biên của cơ quan THA là quyết định cá biệt, là trái quy định của pháp luật. Bởi theo Điều 3 Luật Tố tụng hành chính 2015 thì đây là quyết định hành chính mang tính nội bộ. Cũng theo khoản 1 Điều 30 Luật Tố tụng hành chính 2015 thì việc khiếu kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính mang tính nội bộ của cơ quan, tổ chức không thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án.